Twoje Centrum Szkoleniowe

Relacyjne bazy danych oraz inne typy baz danych

W tej części przyjrzymy się różnym rodzajom baz danych, ze szczególnym uwzględnieniem relacyjnych baz danych, które są najczęściej używane w firmach i organizacjach. Przyjrzymy się także innym typom baz danych, które mogą być przydatne w określonych sytuacjach.

Relacyjne bazy danych

Relacyjne bazy danych to najpopularniejszy typ bazy danych, który przechowuje informacje w tabelach. Tabele te składają się z wierszy (rekordów) i kolumn (atrybutów). Dane są powiązane za pomocą kluczy. Klucz główny (Primary Key) to kolumna (lub zestaw kolumn), która jednoznacznie identyfikuje każdy rekord w tabeli. Klucz obcy (Foreign Key) jest używany do tworzenia połączeń między różnymi tabelami.

Relacyjne bazy danych są popularne, ponieważ:

• Uporządkowują dane: Dane są przechowywane w tabelach, co ułatwia ich przeszukiwanie i analizowanie.
• Zapewniają spójność danych: Klucze obce pomagają zachować relacje między tabelami, dzięki czemu dane są poprawne i spójne.
• Łatwo skalują się: Relacyjne bazy danych mogą przechowywać duże ilości danych i są przystosowane do rosnących potrzeb.

Przykładami systemów zarządzania relacyjnymi bazami danych są MySQL, PostgreSQL, Oracle i Microsoft SQL Server. Każdy z nich pozwala tworzyć i zarządzać bazami danych przy użyciu języka SQL (Structured Query Language).

Typowe zastosowania relacyjnych baz danych obejmują:

• Firmy handlowe: Przechowują informacje o klientach, zamówieniach, produktach i płatnościach.
• Banki: Śledzą transakcje, konta użytkowników i historię operacji.
• Szpitale: Zarządzają danymi pacjentów, wizytami i diagnozami.

Architektura relacyjnych baz danych

Relacyjne bazy danych opierają się na modelu relacyjnym, który został opracowany przez Edgara F. Codda w latach 70. XX wieku. Dane są organizowane w tabele, a relacje między tabelami są tworzone za pomocą kluczy.

Podstawowe pojęcia związane z relacyjnymi bazami danych:

• Encje: Każda tabela reprezentuje encję, czyli obiekt, który chcemy przechować, np. klienta, produkt lub zamówienie.
• Atrybuty: Kolumny w tabeli opisują cechy encji, np. imię, nazwisko lub cenę.
• Związki: Związki między encjami są tworzone za pomocą kluczy obcych, które pozwalają łączyć dane z różnych tabel.

Inne typy baz danych

Chociaż relacyjne bazy danych są bardzo popularne, istnieją również inne rodzaje baz danych, które mogą być bardziej odpowiednie w niektórych przypadkach.

• Bazy NoSQL: Bazy NoSQL zostały zaprojektowane do pracy z dużymi zbiorami danych, które nie mają ściśle ustalonej struktury. W przeciwieństwie do relacyjnych baz danych, NoSQL nie przechowuje danych w tabelach. Mogą przechowywać dane jako dokumenty, grafy, kolumny lub pary klucz-wartość. Przykładami takich baz są MongoDB, Cassandra i Redis.
• Rodzaje baz NoSQL:
  • Dokumentowe: Przechowują dane w formie dokumentów, które mogą mieć różną strukturę, np. MongoDB.
  • Grafowe: Idealne do przechowywania złożonych połączeń między danymi, np. Neo4j.
  • Kolumnowe: Dane są przechowywane w kolumnach, co jest wydajne w przypadku dużych zbiorów danych, np. Apache Cassandra.
  • Klucz-wartość: Dane są przechowywane w prostych parach klucz-wartość, np. Redis.
• Bazy obiektowe: Bazy obiektowe przechowują dane w formie obiektów, podobnie jak w programowaniu obiektowym. Są przydatne, gdy dane są bardzo złożone. Przykładem takiej bazy jest db4o.

Podsumowanie

Relacyjne bazy danych to najczęściej używany typ baz danych, który sprawdza się w wielu różnych zastosowaniach, ponieważ przechowuje dane w uporządkowanej formie. Relacje między tabelami sprawiają, że dane są spójne i łatwe do analizy. Istnieją jednak także inne typy baz danych, takie jak NoSQL, grafowe i kolumnowe, które lepiej nadają się do bardziej elastycznych lub złożonych zadań. W kolejnych lekcjach będziemy koncentrować się głównie na relacyjnych bazach danych, ponieważ są one podstawą języka SQL, który pomaga efektywnie zarządzać danymi w tego rodzaju bazach.